نظریه رُخصت های شرعی و کاربرد آن درحقوق خانواده

Authors

زهره کاظمی

دانشجوی دکتری مطالعات زنان دانشگاه تربیت مدرس طوبی شاکری گلپایگانی

استادیار گروه مطالعات زنان دانشگاه تربیت مدرس سیدابوالقاسم نقیبی

دانشیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه شهید مطهری

abstract

پژوهش حاضر در پرتو آیات قرآن کریم با تبیین اصل تسهیل به عنوان اصل بنیادین حاکم بر قانون‏گذاری اسلامی، جایگاه اصل مزبور را به عنوان روش قانون‏گذاری اسلامی که مبتنی بر تیسیر و تسهیل‏گرایی توأم با لحاظ نمودن عنصر مصلحت است، ترسیم می‏نماید، وبه ارائه طرح و الگوی مشخص و عملی قانون‏گذاری در حوزه خانواده در جهت اصلاح و انطباق قوانین خانواده بر اساس تسهیل می‏پردازد. از این رو پس از تبیین مفهوم فقهی رخصت‏های شرعی، پیشینه اخذ رخصت‏های شرعی به عنوان مبنای قانون‏گذاری را در کشورهای اسلامی مرور می‏کند و با اشاره به مبنای قانون‏گذاری در ایران از زمان مشروطه تا کنون و تعارض میان روش قانون‏گذاری موجود با اصول اولیه اعتقادی امامیه در بحث تقلید و جایگاه رخصت‏های شرعی در وضع قوانین و مقررات خانواده در ایران نتیجه می گیرد که هر چند قانونگذار خانواده در وضع قوانین مبنای مشخصی ندارد، در مواری به منظور دفع عسر و حرج به رخصت‏های شرعی دست یازیده است، در نظر گرفتن مصلحت در واگذاری حضانت کودک به والد واجد صلاحیت، صدور مجوز نکاح بالغه رشیده در موضع عضل پدر، و به رسمیت شناختن طلاق قضایی از آن جمله است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نظریه رخصت‏های شرعی و کاربرد آن درحقوق خانواده

پژوهش حاضر در پرتو آیات قرآن کریم با تبیین اصل تسهیل به عنوان اصل بنیادین حاکم بر قانون‏گذاری اسلامی، جایگاه اصل مزبور را به عنوان روش قانون‏گذاری اسلامی که مبتنی بر تیسیر و تسهیل‏گرایی توأم با لحاظ نمودن عنصر مصلحت است، ترسیم می‏نماید، و به ارائه طرح و الگوی مشخص و عملی قانون‏گذاری در حوزه خانواده در جهت اصلاح و انطباق قوانین خانواده بر اساس تسهیل می‏پردازد. از این رو پس از تبیین مفهوم فقهی رخ...

full text

نظریه شبکه و کاربرد آن در خانواده

تحلیلگران شبکه معتقدند کار اصلی جامعه شناس بررسی ساختار اجتماعی است و سرراست ترین شیوه بررسی یک ساختار اجتماعی،تحلیل الگوی پیوندهایی است که اعضای جامعه را به هم پیوند می دهد. بر همین اساس بررسی ساختار خانواده، توصیف و شناختکانالهای ارتباطی است که در درون آن مورد استفاده قرار می گیرند. این کانالهای ارتباطی منجر به تشکیلی شبکه هایی در خانواده میگردند که تعامل افراد در آنها به طور کاملاً مشخصی، در ...

full text

نظریه شبکه و کاربرد آن در خانواده

تحلیلگران شبکه معتقدند کار اصلی جامعه شناس بررسی ساختار اجتماعی است و سرراست ترین شیوه بررسی یک ساختار اجتماعی،تحلیل الگوی پیوندهایی است که اعضای جامعه را به هم پیوند می دهد. بر همین اساس بررسی ساختار خانواده، توصیف و شناختکانالهای ارتباطی است که در درون آن مورد استفاده قرار می گیرند. این کانالهای ارتباطی منجر به تشکیلی شبکه هایی در خانواده میگردند که تعامل افراد در آنها به طور کاملاً مشخصی، در ...

full text

نظریه ی امام خمینی (ره) درباره ی لاضرر و کاربرد آن در حقوق خانواده

حضرت امام خمینی (ره) درباره ی قاعده ی «لاضرر» نظر خاصی دارند و آن را به «نهی حکومتی» تفسیر می کنند. به نظر ایشان جمله ی لاضرر و لاضرار مشتمل بر دو قاعده در تحریم آسیب جسمی و جانی و در تحریم ایجاد فشار روحی و مضیقه ی روانی است. با این تفسیر، لاضرر یک حکم ثانوی حاکم بر همه ی احکام شرعی مثل «لاحرج» نیست. از تفسیر خاص امام خمینی (ره) در حقوق خانواده نتایج مهمی به دست می آید؛ یکی آنکه، هر گونه رفتار...

full text

نظریه عدم پیدایش قرارداد درحقوق ایران و فرانسه

نظریه عدم پیدایش قرارداد در کنار اقسام بطلان یعنی بطلان مطلق و نسبی مطرح شده است. دکترین حقوقی ایران و فرانسه در دهه‌های اخیر در تلاش بوده تا این نظریه را کنار گذاشته و صرفاً بر مبنای دو قسم بطلان (مطلق و نسبی)، نظریه‌پردازی کند. مع‌الوصف، از دهه‌های گذشته و تاکنون رویه قضایی فرانسه در استناد به نظریه عدم پیدایش عقد تردید نمی‌کند. ازآنجایی‌که مبانی، شرایط و احکام این قسم از بی‌اعتباری با موارد د...

full text

رویه قضایی و نقش سازنده آن درحقوق

از دیرباز د رنظامهای حقوقی نوشته نقش رویه قضایی به عنوان یک منبع حقوقی همواره مورد بحث وموجب افتراق بین انواع نظامهای مزبور بوده وهست . حقوق داخلی نیز از این قاعده مستثنا نشده است . برخی آن را سازنده وموجد قاعده حقوقی می دانند و بدین منظور از اصول 167 و 73 قانون اساسی استمداد می جویند . پاره ای دیگر از حقوقدانان منکر نقش خلاق رویه هستند. اینان نظر خود را با توسل به اصل 57 قانون اساسی ونیز مواد ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فقه و حقوق خانواده

جلد ۱۸، شماره ۵۹، صفحات ۵-۲۷

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023